อินเวอร์เตอร์ vs ไมโครอินเวอร์เตอร์ เลือกแบบไหนดี?

อินเวอร์เตอร์ (String Inverter) vs. ไมโครอินเวอร์เตอร์ (Micro-inverter) เลือกแบบไหนดี?

อินเวอร์เตอร์ คือ หัวใจของระบบโซล่าเซลล์ ซึ่งเป็นอุปกรณ์ที่ช่วยแปลงไฟ DC จากแผงให้กลายเป็นไฟ AC ใช้ในบ้านในปัจจุบัน ซึ่ง inverter มี 2 แบบให้เลือก ได้แก่ อินเวอร์เตอร์กลาง (Central) และ ไมโครอินเวอร์เตอร์ (Micro-inverter) บทความนี้จะอธิบายหลักการทำงาน จุดเด่น-จุดด้อย ต้นทุน และแนวทางเลือกให้เหมาะกับสถานการณ์ของคุณ จะมีจุดไหนบ้างที่น่าสนใจ เรามาดูกันเลยครับ

1. อินเวอร์เตอร์กลาง (String Inverter) คืออะไร?

อินเวอร์เตอร์กลาง (string inverter) คืออุปกรณ์ที่ทำหน้าที่รวมกระแสไฟฟ้ากระแสตรง (DC) จากแผงหลาย ๆ โมดูลต่ออนุกรมเป็น “สตริง” แล้วแปลงเป็นไฟฟ้ากระแสสลับ (AC) เพียงจุดเดียวก่อนจ่ายเข้าระบบบ้านหรือโรงงาน ทำให้เหมาะกับหลังคาที่หันทิศเดียว ไร้เงาบดบัง และไม่ต้องการขยายระบบบ่อย ๆ

ข้อดีของอินเวอร์เตอร์กลาง

• ต้นทุนต่อ Watt ต่ำสุด เนื่องจากอุปกรณ์น้อยกว่ามาก

• จุดซ่อมบำรุงน้อย บำรุงรักษาง่าย

• ประสิทธิภาพสูง 97–99 % (เช่น Huawei SUN2000 98.6 %)

ข้อเสียของอินเวอร์เตอร์กลาง

• สตริงทั้งชุดถูกจำกัดโดยแผงที่อ่อนที่สุด (mismatch/shading loss)

• หากอินเวอร์เตอร์เสีย ระบบทั้งสตริงหยุดผลิต

• การออกแบบต้องให้ทุกแผงมุมเอียง ทิศเดียวกัน ไม่เช่นนั้นการผลิตจะน้อยทั้งระบบ

2. ไมโครอินเวอร์เตอร์ (Micro-inverter) คืออะไร?

ไมโครอินเวอร์เตอร์ (micro-inverter) คือ อุปกรณ์ที่ย่อส่วนอินเวอร์เตอร์ไปติดหลังแผงแต่ละแผง แปลง DC → AC ตั้งแต่บนหลังคา แต่ละโมดูลจึงมี MPPT ของตัวเอง เมื่อแผงใดแผงหนึ่งได้รับแสงน้อยก็ไม่ดึงประสิทธิภาพของแผงอื่นลง ให้พลังงานรวมต่อปีสูงขึ้น พร้อมระบบมอนิเตอร์รายแผงและความปลอดภัยด้านแรงดัน DC ที่ดีกว่า

ข้อดีของไมโครอินเวอร์เตอร์

• ผลิตไฟมากขึ้น 5–25 % ในสภาวะเงาบังหรือหลายทิศ

• Monitoring รายแผง ตรวจจับปัญหาได้รวดเร็ว

• ความปลอดภัยสูง แรงดัน DC บนหลังคาต่ำมาก

• ระบบยืดหยุ่น ขยายเพิ่มง่าย แผงต่างสเปกหรือต่างทิศได้

• รุ่นใหม่ (เช่น Enphase IQ8X) ทำงานรูปแบบไมโครกริดได้แม้ไฟดับ

ข้อเสียของไมโครอินเวอร์เตอร์

• Microinverter ราคาสูงกว่า อินเวอร์เตอร์กลาง 20-40 % ต่อ W ติดตั้ง

• จุดอิเล็กทรอนิกส์บนหลังคามากขึ้น เสี่ยงความร้อนสูง

• ซ่อมยาก เพราะต้องปีนหลังคาถอดแผงแต่ละแผง

3. ตารางเปรียบเทียบ central inverter vs micro inverter

4. เลือกอินเวอเตอร์แบบไหนดี แบบธรรมดาหรือไมโครอินเวอร์เตอร์?

1. ถ้าหลังคาเรียบไม่มีเงา → อินเวอร์เตอร์กลางคุ้มกว่า

2. ถ้ามีต้นไม้ ปล่อง หรือหลายทิศ → ไมโครอินเวอร์เตอร์ให้ kWh/ปี สูงกว่า

3. ถ้าคำนึงถึงความปลอดภัย → ไมโครอินเวอร์เตอร์ดีที่สุด (เพราะแรงดันไฟฟ้าต่ำ)

4. ถ้างบประมาณเป็นตัวแปรหลัก → เริ่มด้วยอินเวอร์เตอร์กลาง + หรืออาจจะเลือกติด Optimizer บางแผงก็ได้ (ตัวเลือกกึ่งกลาง)

สรุป

หากหลังคาเรียบ เงาบังต่ำ และต้องการต้นทุนเริ่มต้นต่ำ อินเวอร์เตอร์กลางยังเป็นตัวเลือกที่ดีที่สุด แต่ถ้าหลังคาซับซ้อน มีเงาบัง หรือให้ความสำคัญกับความปลอดภัยและการมอนิเตอร์รายแผง ไมโครอินเวอร์เตอร์จะเพิ่มพลังงานต่อปีและความสบายใจในระยะยาว เพราะฉะนั้นไม่มีแบบไหนที่ดีที่สุด แต่จะขึ้นอยู่กับการเลือกใช้นั่นเองครับ